Chora wątroba u psa Każdy żywy organizm, nie wyłączając oczywiście psa i kota jest tak naprawdę bardzo skomplikowaną „maszynerią” biologiczną, w której w każdej sekundzie życia toczą się niezliczone procesy metaboliczne warunkujące zdrowie przejawiające się w utrzymaniu homeostazy. Z całą pewnością nie zastanawiamy się na co dzień jak to wszystko funkcjonuje i dzięki czemu tak naprawdę jesteśmy sprawni i nic nam nie dolega. Często nawet nie mamy świadomości, że w środku jamy brzusznej czy klatki piersiowej są jakieś ważne dla życia organy, o które przecież trzeba się troszczyć aby cieszyć się pełnym zdrowiem. Wiele narządów ma też ogromne rezerwy czynnościowe i zaczyna szwankować dopiero wtedy gdy zostaną one przekroczone. Często też objawy chorobowe są bardzo niespecyficzne i trudno na pierwszy rzut oka rozpoznać co tak naprawdę wysiadło. Tym bardziej dotyczy to naszych zwierząt domowych, które przecież nie powiedzą nam co im dolega i jakie odczuwają niedogodności. Zamanifestują to z reguły mało charakterystycznymi objawami, często nawet nie zauważonymi w pierwszej kolejności przez nieuważnego opiekuna. A wszyscy przecież dobrze wiemy, że choroba czy dysfunkcja wcześnie rozpoznana daje większe szanse na wyleczenie. Na co więc zwracać uwagę i czego absolutnie nie wolno bagatelizować? Czemu przyjrzeć się w pierwszej kolejności a co można troszeczkę poobserwować? I czy w takim razie są narządy bardziej ważne i mniej czyli takie bez których można się „obejść”? Pamiętajmy bowiem, że nie każda choroba musi od razu przebiegać z silną bolesnością, co absolutnie nie zwalnia nas z obowiązku wykonania szybkiej diagnostyki i jeśli zajdzie taka potrzeba wdrożenia skutecznej pomocy lekarskiej. Doskonałym odzwierciedleniem tego wszystkiego o czym piszę jest właśnie problematyka schorzeń wątroby czyli temat po troszku wszystkim dobrze znany a jednak często niezrozumiany i rodzący poważne konsekwencje. Na początek jednak trochę anatomii i wiadomości ogólnych dotyczących samej wątroby. WątrobaNajważniejsze funkcje wątrobyWrodzone zaburzenia wątroby i pęcherzyka żółciowegoChoroby spichrzeniowe wątrobyMannozydozaMukopolisacharydozaGangliozydozaGlikogenozaPredyspozycje do chorób wątrobyChora wątroba objawyNajpoważniejsze choroby wątroby i rokowaniePrzewlekłe idiopatyczne zapalenie wątrobyPrzewlekłe zapalenie wątroby dobermanówPrzewlekłe zapalenie wątroby cocker spanieliZapalenie wątroby bedlington terrierówPrzewlekłe zapalenie wątroby west highland white terierówZapalenie wątroby zrazikowe, rozwarstwiająceZwłóknienie wątrobyWirusowe zakażenia wątrobyHerpeswirozaPrzewlekła niewydolność wątrobyAmyloidoza wątrobyZespolenie wrotno – oboczneZapalenie pęcherzyka żółciowegoKamica pęcherzyka żółciowegoStłuszczenie wątrobyBiałaczkaNowotwór wątrobyUszkodzenia wątroby spowodowane lekamiChoroby pasożytniczeBabesiozaDiagnostyka schorzeń wątrobyBadanie krwiBadanie moczuBadanie RTGBadanie USGBiopsja wątrobyChoroby wątroby leczenieOstra niewydolność wątroby leczenieZapobieganie chorobom wątrobyŻywienie w chorobach wątrobySuplementy na chorą wątrobę Wątroba Wątroba (łac. iecur gr. hepar) jest największym gruczołem organizmu psa i kota o bardzo zróżnicowanej masie i wielkości zależącej w dużej mierze od przynależności do danej rasy. Jej prawidłowa waga wynosi bowiem od 125 g do 1350 g u psów i około 65 – 80 g u kotów. Tak duża rozpiętość u psowatych nikogo chyba nie powinna dziwić, zważywszy, że mamy psy o masie kilku kilogramów i olbrzymy kilkudziesięciokilogramowe. Średnio statystycznie wątroba odpowiada od 1,33 % do 5,95 % masy ciała psa i około 2,5 % kota. Żeby uzmysłowić sobie dokładnie gdzie jest położona w jamie brzusznej musimy wiedzieć, że wyróżniamy w niej powierzchnię przeponową kontaktująca się jak sama nazwa mówi z przeponą oraz tylną czyli trzewną. To właśnie w tym drugim miejscu znajdują się wrota przepony czyli struktura, z której wychodzą wszystkie ważne naczynia z wątroby. Mam tutaj na myśli niezwykle istotne: żyłę wrotną, tętnicę wątrobową, naczynia chłonne, drogi żółciowe, włókna nerwowe ze splotu słonecznego i nerwu błędnego. Wątroba sąsiaduje z żołądkiem, dwunastnicą i nerką prawą, które to pozostawiają odcisk na powierzchni narządu. Gruczoł pokryty jest otrzewną trzewną i posiada zwartą i plastyczną budowę. Narząd ten ma budowę płatową i wyróżniamy: płat wątrobowy lewy, płat wątrobowy czworoboczny, płat wątrobowy prawy, płat wątrobowy ogoniasty. Jak ważnym narządem jest wątroba niech świadczy fakt, że około 25 % objętości wyrzutowej serca kierowane jest właśnie do niej. Krew transportowana jest do wątroby w ilości około 75 % przez żyłę wrotną z terenu przewodu pokarmowego a więc: śledziony, żołądka, trzustki, jelit. Jest to krew czynnościowa bogata w substancje odżywcze. Natomiast 25 % krwi dopływa do wątroby przez tętnicę wątrobową. Miąższ wątroby charakteryzuje się zaś budową zrazikową stąd to właśnie zrazik wątrobowy jest podstawową jednostką strukturalną wątroby. Klinicznie wątroba położna jest w nadbrzuszu zwanym inaczej przodobrzuszem czyli wewnątrz piersiowej część jamy brzusznej. W dużym uproszczeniu możemy wymacać wątrobę w okolicy podżebrowej, za prawym, lewym łukiem żebrowym i w okolicy wyrostka mieczykowatego. Wątroba jest więc wielofunkcyjnym gruczołem stanowiącym niezwykle ważną część układu pokarmowego, bez której żaden organizm psa czy kota nie jest w stanie funkcjonować. Wątroba jest absolutnie niezbędna i konieczna do życia a jej usunięcie zawsze kończy się śmiercią. Najważniejsze funkcje wątroby Już już powiedzieliśmy, że bez wątroby żaden organizm psa czy kota nie jest w stanie funkcjonować a więc jest narządem koniecznym do życia. Dzieje się tak dlatego, że wykonuje szereg niezwykle istotnych funkcji w ustroju i jest swego rodzaju skomplikowaną „fabryką” z tysiącem przebiegających w niej procesów metabolicznych. W wątrobie odbywają się syntezy ważnych dla życia czynników takich jak: czynniki krzepnięcia krwi, cholesterolu i trójglicerydów, angiotensynogenu, insulinopodobnego czynnika wzrostu. Wątroba wytwarza i uwalnia do przewodu pokarmowego żółć, która jak dobrze wiemy uczestniczy w trawieniu tłuszczy. Produkuje oraz pełni rolę magazynującą dla białek osocza krwi takich jak: albuminy, globuliny, protrombina, fibrynogen. Wątroba wytwarza heparynę zapobiegającą krzepnięciu krwi w naczyniach krwionośnych oraz liczne enzymy uczestniczące w procesie trawienia pokarmu. Jest niezbędna do wielu procesów metabolicznych nie zapominając o takich jak: przekształcaniu związków purynowych w kwas moczowy, węglowodanów w łatwo dostępną glukozę lub w glikogen, tłuszcze, proces glukoneogenezy, rozpad zużytych erytrocytów. Pełni ważną rolę magazynu dla żelaza i niektórych witamin na czele z witaminami A, D, K, witaminą B 12 czy witaminą C, które uwalnia w razie zapotrzebowania organizmu. Wątroba tak naprawdę jest też ogromnym centrum metabolizowania i oczyszczania ustroju z toksyn i ksenobiotyków czy wytwarzania z amoniaku mocznika w cyklu ornitynowym. W uproszczeniu możemy stwierdzić, że oczyszcza krew uzupełniając przy tym funkcje nerek. To tutaj odbywa się bowiem transformacja wielu substancji szkodliwych, które następnie zostają wydalane z moczem lub kałem. Dzieje się tak za pomocą między innymi za pośrednictwem sprzęgania metabolitów z kwasem glukuronowym. Wątroba buforuje poziom glukozy w ustroju. Jest też miejscem produkującym ciepło i w ten sposób biorącym udział w termoregulacji. U płodów zaś pełni rolę krwiotwórczą. Gdybyśmy mieli podsumować rolę jaką odgrywa w organizmie moglibyśmy śmiało stwierdzić, że odgrywa role: metaboliczne, detoksykacyjne, magazynujące, filtracyjne. Widzimy więc dobitnie jak niezmiernie istotne funkcje wykonuje w organizmie i stąd życie bez niej jest po prostu niemożliwe. Wątrobę mogą niestety dotykać przeróżne problemy i schorzenia. Jakie dowiesz się w dalszej części artykułu. Wrodzone zaburzenia wątroby i pęcherzyka żółciowego Niektóre problemy dotyczące wątroby mogą mieć charakter wrodzony czyli zwierzę przychodzi na świat z daną anomalią, która oczywiście w trakcie życia jedynie się pogłębia. Nie wszystkie oczywiście muszą od razu dawać bardzo konkretne objawy kliniczne i mogą być diagnozowane troszkę przy okazji innych badań. Wrodzone torbiele wątroby są tego doskonałym przykładem. Patologia ta występuje częściej u niektórych terrierów czy kotów perskich i może towarzyszyć torbielowatości nerek. Często nie daje żadnych niepokojących objawów klinicznych. Wrodzone zespolenia wrotno oboczne są wadą występującą u: kotów perskich kotów himalajskich, sznaucerów, yorkshire terrierów, wilczarzy, buldogów angielskich, owczarków staroangielskich. Objawy kliniczne mogą występować już u bardzo małych szczeniąt. Objawy wrodzonego zespolenia wrotno obocznego to: mniejsze rozmiary, wolniejszy wzrost, gorszy rozwój, gorączka, wymioty, biegunka, wzmożone pragnienie, obniżone łaknienie. Objawy neurologiczne manifestują się po posiłkach, szczególnie białkowych. Objawy neurologiczne zespolenia wrotno obocznego to: drgawki, agresywność, kręcenie się w kółko, niezborność, ślepota, skręcenie głowy i szyi, napieranie na przeszkody. Koty natomiast intensywnie się ślinią. Patologia charakteryzuje się nieprawidłowym unaczynieniem wątroby albo inaczej mówiąc niewłaściwym ujściem odpowiednich naczyń. Krew z przewodu pokarmowego bogata w składniki odżywcze omija niejako wątrobę kierując się bezpośrednio do krążenia ogólnego co powoduje różnie nasilone objawy kliniczne. Wątroba przy tym ulega atrofii czyli zanikowi. Wrodzony przeciek tętniczo – żylny jest anomalią polegająca na połączeniu tętnicy wątrobowej z żyłą wrotną. Krew przedostająca się do żyły wrotnej powoduje powstanie nadciśnienia wrotnego czego konsekwencją jest istnienie wodobrzusza. Choroby spichrzeniowe wątroby Ogólnie moglibyśmy powiedzieć, że przyczyną tej grupy chorób jest odkładanie się różnych substancji normalnie występujących w wątrobie w minimalnej czyli bardzo niewielkiej ilości i w związku z tym znaczne nieraz nagromadzenie ich w miąższu narządu. Najczęściej w wątrobie odkładają się: glikoproteiny, glikolipidy, glikogen, glikozoaminoglikany, gangliozydy. Co charakterystyczne choroba jest postępująca, objawy kliniczne rozwijają się w dłuższym nieraz czasie i są często bardzo podstępne co utrudnia diagnozowanie. Gromadzenie się różnorakich substancji powoduje z reguły powiększenie wątroby. Mannozydoza Wyróżniamy tutaj mannozydozę czyli chorobę kociąt polegającą na gromadzeniu mannozy w hepatocytach co objawia się: drżeniem, niezbornością ruchową, hipermetrią, postępującym osłabieniem. Mukopolisacharydoza Mukopolisacharydozy są konsekwencją upośledzonego metabolizmu glikozoaminoglikanów wynikającego z niedoboru pewnych enzymów (np. sulfatazy arylowej B czy betaglukuronidazy) co skutkuje często powiększeniem wątroby i śledziony. Objawy kliniczne cechuje ogromna różnorodność w zależności od brakującego enzymu. Co ciekawe objawy nie muszą dotyczyć tylko wątroby ale innych z pozoru zupełnie niezwiązanych obszarów ciała. Przykładowo przy tych patologiach zaobserwujemy: zaokrągloną głowę z małymi uszami, zmętnienie rogówki, uszkodzenie kości i stawów, karłowatość, szmery wewnątrzsercowe. Gangliozydoza Gangliozydoza z kolei jest chorobą spichrzeniową, w której dochodzi do niecałkowitego rozkładu gangliozydów na skutek niedoboru enzymów w tym uczestniczących co prowadzi do gromadzenia się ich w wątrobie i tkance nerwowej. Oczywistym jest zatem występowanie u młodych zwierząt 2 – 3 miesięcznych objawów neurologicznych, czyli: drżeń, niedowładów, niezborności. Glikogenoza Glikogenoza opisywana u szczeniąt owczarków niemieckich polega na odkładaniu się w nadmiarze glikogenu w wątrobie. Pierwsze objawy kliniczne występują u zwierząt kilkumiesięcznych i nasilają się stopniowo wraz z wiekiem. Objawy glikogenozy: osłabienie organizmu, spadek masy ciała, znaczne powiększenie wątroby co zaobserwujemy w postaci powiększenia się brzucha. Wrodzone zaburzenia pęcherzyka żółciowego z reguły nie dają żadnych objawów chorobowych. Choroby spichrzeniowe dają więc jak widzimy mało specyficzne objawy i pozostają niestety trudne w diagnozowaniu. Samo leczenie również nie zawsze jest skuteczne i często niestety kończy się śmiercią zwierzęcia. Predyspozycje do chorób wątroby Na chorobę wątroby zachorować może praktycznie każde zwierzę i to bez względu na rasę, płeć czy wiek czego musimy być na wstępie świadomi. Zatrucia, czy przypadkowe spożycia środków toksycznych częściej dotyczą młodych szczeniąt, które ukradkiem przed właścicielem coś połkną lub zjedzą. Choroby nowotworowe lub zapalenia o charakterze przewlekłym częściej występują u zwierząt w średnim wieku lub kotów i psów starszych. Pewne grupy schorzeń wątroby częściej jednak występują u pewnych ras psów. Predyspozycje rasowe do chorób wątroby: przewlekłe, postępujące zapalenie wątroby, spichrzenie miedzi – west highland white terrier, zrazikowe zapalenie wątroby – pudel średni, idiopatyczne zwłóknienie wątroby – owczarek niemiecki, przewlekłe zapalenie wątroby – labrador, skye terrier, przewlekłe, aktywne zapalenie wątroby – doberman, przewlekłe zapalenie wątroby spowodowane odkładaniem się alfa – antytrypsyny – angielski i amerykański cocker spaniel, spichrzenie miedzi – bedlington terrier. Chora wątroba objawy Jednym z objawów chorej wątroby może być brak apetytu Objawy występujące przy chorobach wątroby są z reguły mało specyficzne i często zdarza się tak, że wielokrotnie dowiadujemy się o uszkodzeniu tego narządu trochę przypadkowo przy okazji wykonywania podstawowych badań laboratoryjnych z innego powodu. Wątroba bowiem często podobnie jak u ludzi, nie daje objawów bólowych co powoduje bagatelizowanie tych symptomów mało specyficznych i rozwój choroby. Uogólniając w chorobach wątroby mamy oczywiście objawy dotyczące przewodu pokarmowego a więc: wymioty, biegunkę, zaparcia. Chore zwierzę z reguły chudnie co wynika z niedoborów żywieniowych i braku apetytu z jednej strony, jak i wzmożonego katabolizmu ogólnoustrojowego. Może występować charakterystyczny przede wszystkim dla kotowatych ślinotok, który wynika z nudności i encefalopatii wątrobowej. Często chorobom wątroby towarzyszy owrzodzenie żołądka i jelit oraz krwawienia do przewodu pokarmowego co z kolei może dawać: smoliste stolce, drżenia mięśniowe, dreszcze, brak apetytu, sporadyczne wymioty. Część z tych objawów wynika z bolesności towarzyszącej wrzodom. W chorobach wątroby możemy mieć nawracające stany gorączkowe co szczególnie dotyczy kotów. Podniesienie temperatury ogólnej może wynikać ze stanów zapalnych i zakażeń bakteryjnych oraz wnikania patogenów z przewodu pokarmowego do krążenia ogólnego z pominięciem wątroby. Chorobom wątroby może towarzyszyć wodobrzusze, które występuje przy niewydolności narządu jakie ma miejsce przy marskości czy przewlekłym stanie zapalnym. Pojawiają się też zaburzenia wodno elektrolitowe i kwasowo zasadowe. W sytuacji niewydolności wątroby zaburzona zostaje synteza czynników krzepnięcia co przejawiało się będzie nasiloną skłonnością do krwawień. Objawem często utożsamianym z chorobami wątroby jest żółtaczka. Na skutek niedrożności przewodu żółciowego wspólnego w ciągu kilkunastu godzin dochodzi do hiperbilirubinemii i w jej następstwie do rozwoju objawu żółtaczki w ciągu następnych kilku (2 – 3 dni) dni. Zmianę zabarwienia skóry i błon śluzowych najłatwiej zaobserwować na niepigmentowanych fragmentach: wewnętrznej powierzchni małżowiny usznej, twardówce, podniebieniu miękkim. Uważny obserwator swojego zwierzęcia zauważy też zmianę zabarwienia wydalanego kału lub moczu. Niektóre objawy zupełnie nie łączymy z chorobami wątroby a są nimi wielomocz i wzmożone pragnienie czyli poliuria i polidypsja. Objawy te mogą świadczyć o skrycie przebiegających uszkodzeniach wątroby i encefalopatii wątrobowej. Choroby wątroby mogą też dawać objawy neurologiczne co dla wielu właścicieli może być zaskakujące. Otóż wynikają one z encefalopatii wątrobowej. Zmiany w osobowości zwierzęcia, agresywność u kotów, drżenia mięśniowe, niezborności, ślepota czy otępienie a więc zaburzenia świadomości pojawiające się po spożyciu posiłku mogą wynikać właśnie z tej patologii. Powiększenie wątroby czyli hepatomegalia też jest sygnałem o toczącym się procesie chorobowym. Widzimy więc jak różnorodne i zarazem mało specyficzne objawy występują przy chorobach wątroby i jak bardzo trzeba być czujnym aby nie przegapić wczesnego etapu ich zaistnienia. Wszyscy bowiem dobrze wiemy, że choroba wcześnie rozpoznana daje większe szanse na wyleczenie. Najpoważniejsze choroby wątroby i rokowanie Chora wątroba u kota Nie sposób w krótkim opracowaniu dokładnie opisać wszystkich chorób wątroby dlatego postaram się wymienić kilka najważniejszych rozważając nieco rokowanie przy każdej z nich. Nie możliwe bowiem jest odpowiedzieć sobie w prosty, jednoznaczny sposób czy mój pies, kot wyzdrowieje chorując na wątrobę. W wielu przypadkach tak się stanie a więc rokowanie będzie pomyślne, w innych niestety nie, bo choć jak mówią stereotypy wątroba łatwo się regeneruje, nie zawsze się tak dzieje i wiele przypadków niestety kończy się źle o czym za chwilkę. Przewlekłe idiopatyczne zapalenie wątroby Przewlekłe idiopatyczne zapalenie wątroby – nie znamy przyczyny choroby, dotyczy zwierząt w średnim i starszym wieku a leczenie opiera się na podawaniu: glikokortykosteroidów, kwasu ursodeoksycholowego, dawniej kolchicyny. W związku, z tym że choroba często kończy się marskością wątroby rokowanie jest niepomyślne, a chore zwierzęta umierają w ciągu 2 – 4 miesięcy. Przewlekłe zapalenie wątroby dobermanów Przewlekłe zapalenie wątroby dobermanów – nie znamy przyczyny ale chorują głównie suki i to w średnim wieku. Choroba prowadzi do marskości narządu. W leczeniu stosujemy: glikokortykostroidy, środki żółciopędne, płyny czy związki chelatujące miedź. Rokowanie z reguły jest niepomyślne. Przewlekłe zapalenie wątroby cocker spanieli Przewlekłe zapalenie wątroby cocker spanieli – choroba ma charakter przewlekły a objawy rozwijają się skrycie, najczęściej występuje u psów w średnim wieku, faza jawnego przebiegu trwa krótko z reguły około 2 tygodni. Leczenie z reguły nie daje dobrych efektów i kończy się śmiercią. Zapalenie wątroby bedlington terrierów Zapalenie wątroby bedlington terrierów jest chorobą spowodowaną odkładaniem się miedzi w komórkach wątroby co prowadzi do postępującego uszkodzenia narządu. Może występować w postaci ostrej, przewlekłej lub bezobjawowej. Gdy pojawi się wodobrzusze i marskość narządu rokowanie jest niepomyślne. Standardem leczenia jest podawanie związków chelatujących miedź. Przewlekłe zapalenie wątroby west highland white terierów Z odkładaniem się miedzi w hepatocytów wiąże się też przewlekłe zapalenie wątroby west highland white terierów. Przebieg choroby jest odmienny niż u bedlington terrierów gdyż odkładanie miedzi nie odbywa się w sposób ciągły. Rokowanie jest lepsze. Zapalenie wątroby zrazikowe, rozwarstwiające Zapalenie wątroby zrazikowe, rozwarstwiające występuje u młodych psów ras pudel, mastino neapolitano czy rottweiler, które to są rasami psów predysponowanymi. Objawy kliniczne ujawniają się w wieku 6 – 7 miesięcy. Nie opracowano skutecznego leczenia przyczynowego co skutkuje rozwojem marskości narządu i złym rokowaniem. Zwłóknienie wątroby Zwłóknienie wątroby poprzedza z reguły marskość narządu. Może mieć podłoże dziedziczne i występuje u młodych psów owczarka niemieckiego (6 miesięcy – 3 lata). Leczenie polega na podawaniu sterydów a rokowanie jest ostrożne do złego w chwili wystąpienia marskości narządu. Marskość wątroby jest stanem nieodwracalnym kończącym się niewydolnością narządu i śmiercią organizmu. Dążymy więc do spowolnienia przebiegu choroby i tym samym wydłużenia życia, bez szans na trwałe wyleczenie. Wirusowe zakażenia wątroby Wirusowe zakażenia wątroby może być reprezentowane przez chorobę Rubartha. Wywołuje ją adenowirus typ 1. Herpeswiroza Innym schorzeniem wirusowym jest herpeswiroza, która u szczeniąt bardzo często kończy się śmiercią. Przewlekła niewydolność wątroby Zakażenia bakteryjne może reprezentować leptospiroza wywołująca przewlekłą niewydolność wątroby. Jednym ze specyficznych objawów chorobowych może być żółtaczka. Dysponując pewnym rozpoznaniem możemy wdrożyć terapię antybiotykową, która w wielu przypadkach okazuje się skuteczna. Amyloidoza wątroby Amyloidoza wątroby jest schorzeniem polegającym na odkładaniu się w hepatocytach substancji amyloidu. Często występuje u shar pei. Choroba ma charakter postępujący, co czyni rokowanie niepomyślnym. Zespolenie wrotno – oboczne Zespolenie wrotno – oboczne wynika z zaburzenia ukrwienia wątroby w wyniku wrodzonych lub nabytych połączeń w obrębie naczyń krwionośnych. Mogą mieć one charakter zewnątrz wątrobowy lub wewnątrzwątrobowy. Najpoważniejszą konsekwencją zespolenia jest encefalopatia wątrobowa. Leczenie jest chirurgiczne. Zapalenie pęcherzyka żółciowego Zapalenie pęcherzyka żółciowego jest wynikiem infekcji bakteriami z przewodu pokarmowego wnikającymi przez przewód żółciowy. Najczęściej jest to E. coli. Leczenie oparte jest na podawaniu antybiotyków. Kamica pęcherzyka żółciowego Kamica pęcherzyka żółciowego nie jest częstym procesem patologicznym. W przypadkach niedrożności i cech cholestazy wskazane jest leczenie chirurgiczne. Zespół zapalenia wątroby i dróg żółciowych Jedną z najczęściej występujących chorób wątroby u kotów jest zespół zapalenia wątroby i dróg żółciowych. Wyróżniamy zapalenie ropne i nieropne limfocytarne. Rokowanie w ropnym procesie często jest dobre i dochodzi do całkowitego wyleczenia. Stłuszczenie wątroby Inną dość częstą przypadłością kotowatych jest stłuszczenie wątroby kiedy to dochodzi do odkładania się trójglicerydów w wątrobie. Proces taki ma miejsce w sytuacji niejedzenia przez wiele dni przez otyłego kota. U kotów nie wolno stosować głodówki. Mobilizowane przez organizm rezerwy tłuszczu powodują tą groźną patologię. Rokowanie zawsze jest ostrożne, gdyż mimo intensywnego leczenia w wielu przypadkach nie udaje się uratować zwierzęcia. Białaczka Wspomnę jeszcze o chorobie wirusowej kotów jaką jest białaczka. W jej przebiegu w wątrobie może rozwijać się chłoniak co czyni rokowanie niepomyślnym. Nowotwór wątroby Osobna kategorie stanowią nowotwory wątroby. Najczęściej dotykają one psów starszych w wieku 10 – 12 lat czego doskonałym przykładem może być gruczolakorak, rak czy rakowiak. Wątroba może też być miejscem przerzutów nowotworowych z płuc, gruczołu mlekowego czy trzustki i śledziony. Rokowanie jest z reguły niepomyślne. Uszkodzenia wątroby spowodowane lekami Ważna grupę patologii stanowią również uszkodzenia wątroby spowodowane lekami, które zostały połknięte przypadkowo, ale też umyślnie stosowane w leczeniu innej jednostki chorobowej. Oczekujmy więc od lekarza prowadzącego aby informował nas o możliwych skutkach ubocznych ordynowanych, szczególnie długookresowo leków i zawsze oceniał czy ich podawanie jest absolutnie konieczne. Choroby pasożytnicze Choroby pasożytnicze też dotykają tego narządu. Negatywny wpływ pasożytów na wątrobę wynika bardziej z metabolizowania przez nią produktów uwolnionych przez różne formy pasożytów. Na szczęście pasożytów bytujących w narządzie jest w naszej szerokości geograficznej mało. Babesioza Żeby jednak nie zabrzmiało to tak pesymistycznie są także choroby dotyczące wątroby rokujące w wielu przypadkach pomyślnie. Przykładem tego może być choćby babesioza, w której choć dochodzi między innymi do uszkodzenia narządu z powodu jego niedotlenienia to w wielu przypadkach po zabiciu pierwotniaków uszkodzenia udaje się organizmowi naprawić i możliwy jest pełny powrót do zdrowia. Diagnostyka schorzeń wątroby Diagnostyka chorób wątroby Wątroba jak już pisałem jest najważniejszym, centralnym narządem metabolicznym, w którym zachodzą liczne reakcje i procesy metaboliczne dlatego nie powinniśmy się specjalnie dziwić, że to właśnie diagnostyka laboratoryjna będzie odgrywała pierwszoplanową rolę w diagnozowaniu chorób tego narządu. Oczywiście raczej nie rozpoczynamy stawiania diagnozy od wykonywania badań dodatkowych jakimi przecież są badania laboratoryjne ale na początku zwracamy uwagę na wszelkie objawy kliniczne i problemy jakie niepokoją właściciela. Nie neguję tutaj ważności i celowości wykonania analizy krwi, ale pragnę położyć nacisk na wywiad lekarski i zwyczajnie badanie lekarskie. Wątroba bowiem powiększona wystaje poza łuk żebrowy i daje się łatwo wymacać przez badającego. Wszelkie objawy, o których pisałem wcześniej, mogą wskazywać na problem dotyczący tego ważnego organu i nie mogą być bagatelizowane. Powinny za to ukierunkować nasze badania dodatkowe w celu wykrycia przyczyny schorzenia. Badanie krwi Badanie krwi I tak diagnostyka laboratoryjna wyróżnia badania podstawowe oraz te bardziej specjalistyczne. Podstawowa diagnostyka laboratoryjna w przypadku podejrzenia choroby wątroby powinna uwzględniać takie badania jak: podstawowe badanie krwi a więc morfologię z biochemią, badanie moczu. Musimy koniecznie wykonać oznaczenie parametrów wskazujących na pracę narządu a więc: transaminaz alaninowej i asparaginowej (ALAT i ASPAT), fosfatazy zasadowej (ALP), czasem innych enzymów GLDH (gammaglutamylotdehydrogenazy), GGT (gammaglutamylotranspeptydazy). Wzrost ich stężenia w surowicy krwi występuje najczęściej przy uszkodzeniu błon komórkowych hepatocytów lub jest indukowany podawaniem niektórych leków. Inne z nich mogą rosnąć na skutek zaburzenia w odpływie żółci. Aminotransferaza alaninowa czyli w skrócie ALAT, ALT, jest swoistym zlokalizowanym w cytoplazmie enzymem wątrobowym wskazującym na uszkodzenie hepatocytów. Im więc jej stężenie wyższe tym bardziej ostrożne rokowanie co do wyzdrowienia. Niewielki jej wzrost może wskazywać na: przewlekłe uszkodzenie wątroby, choroby dróg żółciowych, zapalenie trzustki, posocznicę. Długo utrzymujące się i znaczne podniesienie jej aktywności świadczyć może o rozległym uszkodzeniu czy źle rokującej martwicy narządu. Aminotransferaza asparaginowa (ASPAT, AST) nie jest tak swoista jak ALAT dla wątroby gdyż występuje też w dużych ilościach w mitochondriach: mięśni szkieletowych, serca, erytrocytach. Jej znaczny wzrost szczególnie łącznie z ALT świadczy o uszkodzeniach wątroby. Fosfataza zasadowa czyli (ALP, AP) jest jednym z czterech izoenzymów produkowanym w nabłonku przewodów żółciowych w sytuacji zastoju żółci. Musimy pamiętać, że wartość AP może wzrosnąć przy podawaniu niektórych leków jak choćby glikokortykosteroidów. Również osteoblasty rosnących osobników produkują ten enzym, w związku z czym jest on mało swoisty w diagnostyce chorób wątroby i wskazuje raczej na zastój żółci. W diagnostyce laboratoryjnej chorób wątroby możemy też wykorzystywać stężenie białek produkowanych w tym narządzie a więc albumin i globulin, stężenie mocznika, glukozy, amoniaku, bilirubiny czy cholesterolu. Badanie moczu Badanie moczu choć wielu może kojarzyć się z oceną funkcji nerek może być bardzo pomocne w przypadku wątroby. Przy żółtaczce bowiem występuje hiperbilirubinuria czyli wysokie stężenie bilirubiny w moczu przyjmującym wygląd ciemno żółty. Można zbadać też bezbarwny urobilinogen będący produktem przemian bilirubiny. W osadzie moczu mogą być też obecne kryształy amoniaku. Dokładnie i szczegółowo nie sposób tutaj opisać diagnostyki chorób wątroby bazującej na badaniach laboratoryjnych. Badanie RTG Badanie rtg Wskazaniem do wykonania badania RTG jest za to podejrzenie powiększenia narządu czyli hepatomegalii albo jego zaniku. Badanie to wykazać może również zmiany nowotworowe. Badanie USG Diagnostyka obrazowa usg Badaniem niezwykle istotnym w diagnostyce chorób wątroby jest też ultrasonografia. USG ocenia budowę wątroby i wykazuje zmiany rozproszone i ogniskowe (zmiany echogeniczności). Pozwala ocenić układ dróg żółciowych, unaczynnienie narządu czy wygląd wnęki wątrobowej. Jest niezwykle cennym diagnostycznie badaniem obrazowym, z którego w dzisiejszych czasach nie powinno się rezygnować. Dzięki niemu można też bezpieczniej przeprowadzić biopsję z interesującego nas obszaru wątroby. Biopsja wątroby Biopsja wątroby jest badaniem inwazyjnym polegającym na pobraniu niewielkiego wycinka tkanki w kierunku cytologii i histopatologii. Możemy ją przeprowadzić pod kontrolą USG lub w trakcie laparotomii diagnostycznej. Oczywiście w tak krótkim opracowaniu nie sposób szczegółowo opisać diagnostyki chorób wątroby a jedynie w dużym skrócie przybliżyć nieco ten problem. Warto więc w tej dziedzinie bazować na wiedzy prowadzącego lekarza weterynarii, który najlepiej będzie wiedział jaką metodę zastosować. Choroby wątroby leczenie W związku z olbrzymią ilością różnych chorób dotyczących wątroby nie ma jednego opracowanego schematu leczenia wszystkich z nich w jednakowy sposób. Każda choroba wątroby wymaga indywidualnego podejścia terapeutycznego w zależności od stwierdzonych objawów i zaburzeń ogólnoustrojowych. Nie możemy więc w każdym przypadku stosować tych samych leków mając nadzieje, że przyniesie to oczekiwane, pozytywne skutki. W każdym też wypadku powinniśmy przed wdrożeniem farmakoterapii ustalić w miarę dokładne rozpoznanie, bez którego nie oczekiwałbym sukcesu leczenia. Ostra niewydolność wątroby leczenie Przykładowe leczenie omówię na podstawie ostrej niewydolności wątroby. Jest to stan występujący przy uszkodzeniu ponad 80 % miąższu narządu i może być odwracalny lub nie prowadząc w tym drugim przypadku do śpiączki i śmierci zwierzęcia. Ostra niewydolność wątroby może być powodowana przez leki, toksyny, czynniki zakaźne lub wynikać z zaburzeń ogólnoustrojowych na przykład w przebiegu cukrzycy czy niewydolności nerek. Ostra niewydolność narządu może oczywiście wystąpić w każdym wieku ale częściej dotyczy zwierząt młodych, które bardziej narażone są na zatrucia czy choćby choroby zakaźne (np. choroba Rubartha). Już na samym wstępie musimy sobie uzmysłowić, że stan ten rodzi bezpośrednie zagrożenie życia pacjenta i stąd wymaga naszej zdecydowanej, szybkiej interwencji co zwiększy szansę na przeżycie. Podstawą ogólną leczenia ostrej niewydolności narządu jest wyeliminowanie czynników uszkadzających, o ile to możliwe oczywiście, zapobieganie istniejącym powikłaniom oraz stworzenie jak najlepszych warunków do regeneracji hepatocytów. Leczenie przyczynowe powinno zmierzać do eliminacji czynników uszkadzających na przykład zabicie bakterii Leptospir penicyliną, streptomycyną czy podanie acetylocysteiny przy zatruciu paracetamolem. Powinniśmy zapewnić odpowiednie nawodnienie organizmu co usprawni mikrokrążenie wewnątrz narządu oraz spowoduje sprawniejszą eliminacje toksyn. W tym celu możemy podać płyn fizjologiczny z dodatkiem 5 % glukozy oraz odpowiednią ilość chlorku potasu. Do podawanych płynów powinniśmy dołączyć kompleks witamin z grupy B w preparacie Combivit oraz witaminę C. Podajemy też glukozę, która z jednej strony zapobiega hipoglikemii a z drugiej stanowi źródło energii dla wątroby i tkanki mózgowej. Jak już pisałem przy niewydolności wątroby mogą występować objawy neurologiczne w postaci drgawek. Nie wolno jednak ordynować leków przeciwdrgawkowych a jedynie luminal w niskich dawkach (0,1 – 0,2 mg/ kg). Powinniśmy usunąć z organizmu dodatkowe źródło amoniaku poprzez zmniejszenie ilości produkujących go bakterii w przewodzie pokarmowym. W tym celu możemy wykorzystać neomycynę lub laktulozę podawaną doustnie. Musimy też suplementować witaminę K w formie iniekcji w dawce 5 – 20 mg domięśniowo 2 razy dziennie. U kotów podajemy witaminę B1 w dawce od 50 do 100 mg na kota. Ważne aby zapewnić zwierzęciu ochronę antybiotykową podając choćby amoksycylinę czy metronidazol a więc chemioterapeutyki nie obciążające dodatkowo chorej wątroby. Leki blokujące receptory histaminowe ograniczają z kolei produkcję kwasów żołądkowych (np. ranitydyna lub famotydyna) czym zapobiegają rozwojowi owrzodzeń przewodu pokarmowego. Ważna jest także cała opieka pielęgniarska, którą w większości wypadków musi wykonywać sam właściciel. Pamiętajmy bowiem, że zwierzęta cierpiące na ostrą niewydolność wątroby często są w bardzo ciężkim stanie ogólnym (śpiączka, leżące nieprzytomne). Wymagają więc stałego przekładania z boku na bok, żeby nie powstały odleżyny. Podajemy im sztuczne łzy zapobiegające wysuszaniu rogówki, zabezpieczamy przed przypadkowymi uszkodzenia w trakcie drgawek, sprawdzamy czy regularnie oddają mocz. Zwierzęta wymiotujące powinny leżeć z głową lekko opuszczoną aby nie doszło do przypadkowego zachłyśnięcia się treścią wymiocin i rozwoju zachłystowego zapalenia płuc. W wielu chorobach wątroby stosujemy leki sterydowe czy żółciopędne. Często podajemy też osłonowo antybiotyki przeciwdziałające wtórnym infekcjom bakteryjnym. Choć przykładowe leczenie zostało wymienione w dużym skrócie widzimy dokładnie jak skomplikowana jest całościowa opieka i leczenie chorego na wątrobę pupila. Oczywiście wiele przypadków nie będzie wymagało tak wysokospecjalistycznej pomocy a sprowadzi się bardziej do podawania leków doustnych w formie suplementacji diety o czym poniżej. W wielu przypadkach leczenie chorób wątroby sprowadzało się będzie do terapii glikokortykosteroidami czy lekami działającymi żółciopędnie oraz bazowało na licznych na rynku suplementach diety wspomagających funkcjonowanie wątroby. Zapobieganie chorobom wątroby Zapobieganie chorobom wątroby Stare, mądre powiedzenie mówi, że lepiej zapobiegać niż leczyć co w przypadku wątroby wydaje się niezwykle istotne. Choć może wydać się to oczywiste to podstawą prawidłowego dbania o stan wątroby naszych zwierząt jest unikanie tego wszystkiego co może okazać się dla niej zabójcze. Ostre uszkodzenie wątroby i jej niewydolność mogą spowodować zatrucia, leki i toksyny, gdyż wątroba właśnie stanowi centrum detoksykacji organizmu. Starajmy się więc nie pozwolić naszym podopiecznym mieć swobodny dostęp do naszych, nawet najbardziej „delikatnych” leków (np. paracetamol, niesterydowe przeciwzapalne, ketokonazol, sulfonamidy). Zabójcze dla wątroby są mykotoksyny obecne w zapleśniałych, zgniłych produktach stąd starajmy się aby na spacerze nasz pies nie zjadał przypadkowo znalezionych, starych pokarmów. Pamiętajmy również o szczepieniach profilaktycznych (np. adenowirus psi, herpeswirus), które mogą uchronić nasze zwierzę przed poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. I wreszcie niezwykle ważne kwestie związane z właściwym zbilansowanym żywieniem o odpowiednim składzie. Przekarmianie zwierząt prowadzące do znacznej otyłości szczególnie u kotów może skutkować stłuszczeniem wątroby i naprawdę bardzo poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Pilnujmy więc co i ile podajemy do miski naszemu ulubieńcowi aby później nie trzeba było go leczyć. Ważna jest także profilaktyka chorób zakaźnych, pasożytniczych (np. babesiozy), które mogą uszkadzać wątrobę. Odpowiednio przeprowadzone szczepienia czy zabezpieczanie psów przed żerowaniem kleszczy naprawdę może przynieść wiele korzyści o czym zdążyło się już przekonać wielu właścicieli czworonogów. U ras zaś predysponowanych do pewnych schorzeń wątroby (np. dobermany) warto regularnie zgodnie z zaleceniem lekarza prowadzącego przeprowadzać badania kontrolne oceniające ten narząd, wykonując nawet podstawowe badanie krwi. Żywienie w chorobach wątroby Karma weterynaryjna Jak już wspominałem chorobą wątroby towarzyszy niedożywienie białkowo – energetyczne wynikające z zaburzeń w przyjmowaniu pokarmu. Zwierzęta chore nie mają apetytu a dodatkowo wymiotując nabywają zwyczajnego jadłowstrętu, który dodatkowo pogarsza zaburzenia dotyczące wątroby. Upośledzone procesy trawienne, zdecydowanie mniejsze przyswajanie składników odżywczych a z drugiej strony wzmożone zapotrzebowanie na energię towarzyszące chorobie, przy jednocześnie ograniczonej syntezie białka skutkowało będzie postępującym chudnięciem i utratą masy białkowej. Jeśli choroba ma charakter przewlekły wychudzenie może przerodzić się w kacheksję, która zawsze znacznie pogarsza rokowanie. Stres wynikający z dyskomfortu samego chorowania wymaga dostarczenia większej ilości łatwo przyswajalnej energii. Od czego więc zacząć? Otóż warto byłoby określić zapotrzebowanie pokarmowe każdego pacjenta indywidualnie, zważyć pacjenta żeby znać „sytuację wyjściową” oraz przeprowadzić ocenę sylwetki zgodnie z systemem oceny BCS (Body Condition Score). Zanim przystąpimy do jakichkolwiek działań należałoby na podstawie wywiadu dietetycznego określić preferencje oraz nawyki żywieniowe naszego pacjenta czyli najkrócej rodzaj i konsystencję pokarmu do którego nasze zwierzę jest przyzwyczajone i które będzie chętnie pobierane. Powinniśmy także założyć sobie, że nasz podopieczny będzie spożywał 4 – 6 mniejszych posiłków dziennie co okazuje się o wiele bardziej korzystne niż jeden czy dwa posiłki do syta obciążające przewód pokarmowy. Dobrze stosować tutaj szczególnie polecaną zasadę żywienia u ludzi czyli „mało a często”. Inaczej żywieniowo traktujemy pacjentów z ostrym stanem chorobowym kiedy to nie przyjmowanie pokarmu przez krótki czas nie spowoduje poważnych konsekwencji zdrowotnych a zupełnie inaczej tych ze stanem przewlekłym wykazujących już znaczne wychudzenie. W tym drugim przypadku chodzi o podanie karmy, która w swym składzie będzie zawierała wszystko co możliwe w maksymalnie małej objętości. Trudno zbilansować dietę i tak ją samodzielnie skomponować aby była optymalna dla zwierząt z chorą wątrobą dlatego najlepszym chyba rozwiązaniem wydaje się podawanie gotowej karmy weterynaryjnej opracowanej przez specjalistów z zakresu dietetyki. Karm takich na rynku mamy sporo więc naprawdę jest w czym wybierać. Suplementy na chorą wątrobę Suplementy na chorą wątrobę Wielu właścicieli stosuje też suplementy diety w przypadku chorób wątroby. Takie działanie z całą pewnością może przynieść wiele korzyści. Pamiętać jednak musimy o odpowiedniej długości, z reguły kilka tygodni, ich stosowania. Warto zastosować fosfolipidy, ornitynę czy choćby silimarynę pozyskiwaną z Ostropestu plamistego obecną w powszechnie dostępnych preparatach. Rynek preparatów weterynaryjnych jest naprawdę bogaty w tego typu produkty (np. biohepanex forte, epato, heparenol, hepato force, hepatiale forte, zentonil) i jest w czym wybierać. Ważne aby robić to po konsultacji z lekarzem weterynarii i nie podejmować się leczenia na własną rękę. Do szczegółowego omówionego żywienia zwierząt z chorobami wątroby odsyłam do osobnego, opracowanego przeze mnie artykułu: „Dieta wątrobowa dla psa i kota.” Podsumowanie Chorobom wątroby można zapobiegać! W artykule poruszyłem w sposób ogólny problematykę chorób wątroby, która jest niezwykle ważnym narządem, bez którego nie da się żyć. Z oczywistych względów nie sposób szczegółowo opisać wszelkich chorób, ich leczenia czy stosowanej suplementacji gdyż omawiany materiał byłby zbyt obszerny. Artykuł ten ma zadanie uzmysłowić Ci drogi Czytelniku istotność omawianych problemów. Ważne abyśmy nie bagatelizowali nawet najdrobniejszych sygnałów płynących z przewodu pokarmowego i nie rezygnowali z wykonywania badań podstawowych. Zwykła bowiem biochemia wykonana raz na jakiś czas może wychwycić początek groźnej choroby i uszczegółowić tym samym diagnostykę. Lepiej więc bądźmy przewrażliwieni na punkcie swoich zwierząt, niż gdybyśmy mieli coś przegapić i później żałować.

Twój pies stał się apatyczny, nie ma ochoty na zabawę i wyraźnie stracił na wadze? A może podczas pieszczot wyczułeś na jego ciele twardy guz? To może być choroba nowotworowa, która dotyka coraz więcej zwierząt. Choć rokowania większości z nich są bardzo pozytywne, niezbędne jest podjęcie szybkiego leczenia. Zastanawiasz się, jakie objawy daje nowotwór i jak wygląda diagnostyka? Sprawdź. 40% psów zmaga się z chorobą nowotworową. W 50% przypadków zwierząt powyżej 10. roku życia nowotwór staje się przyczyną ich śmierci. Choć onkologia weterynaryjna nieustannie się rozwija i pojawia się coraz więcej metod leczenia, nie każde zwierzę zostaje odpowiednio wcześnie zdiagnozowane. Jakie objawy daje nowotwór u psa? Nowotwór to rozrost komórek w niekontrolowany sposób, co prowadzi do powstania zmiany w wybranym miejscu lub krążenia tych zmienionych komórek w organizmie. Na początku choroba często nie daje żadnych objawów, ale może oddziaływać na inne, odległe tkanki w organizmie. Dlatego, jeśli pojawiają się problemy, to możesz nie wiązać ich z tak poważną chorobą. Warto również pamiętać, że symptomy nowotworu różnią się w zależności od umiejscowienia i charakteru guza. Do najczęściej występujących zalicza się: niedokrwistość,wyraźna utrata masy ciała niezwiązana ze zmianą diety,problemy z układem pokarmowym, jak wymioty i biegunka,kaszel i duszności,gorączka,nieregularne zmiany skórne w ciemnym kolorze,obrzmienia w obrębie gruczołów mlekowych. Dlatego każda zmiana w zachowaniu psa powinna wzbudzić Twoją czujność. Jak przebiega diagnostyka onkologiczna u pupila? Opieką nad zwierzętami z chorobą nowotworową zajmuje się weterynarz-onkolog. Aby mógł pomóc Twojemu pupilowi powrócić do zdrowia lub zapewnić mu życie bez cierpienia, diagnoza musi być postawiona na wczesnym etapie choroby. Dlatego, jeśli jest coś, co Cię niepokoi, niezwłocznie umów się na wizytę w przychodni weterynaryjnej. Podczas spotkania specjalista oceni charakter zmiany i sprawdzi, czy ma do czynienia z chorobą nowotworową. Dodatkowo weterynarz-onkolog: przeprowadzi z Tobą dokładny wywiad o stanie zdrowia zwierzęcia i zmianach w jego zachowaniu,zleci przeprowadzenie badań obrazowych, takich jak USG czy RTG, aby móc ustalić położenie guza, jego charakter oraz możliwe przerzuty,pobierze fragment tkanki nowotworowej do badań, aby ocenić, czy zmiana jest złośliwa, czy łagodna. W zależności od charakteru guza, specjalista może zlecić wykonanie biopsji cienkoigłowej lub wycięcie większej części albo całej zmiany i poddaniu jej badaniu histopatologicznemu. Na podstawie uzyskanych informacji weterynarz ustala dalsze postępowanie. Jakie rasy psów najczęściej chorują na nowotwór? Zastanawiasz się, czy Twój pupil jest w gronie zwierząt zagrożonych nowotworem? Skłonności do zachorowania mają przede wszystkim psy ras takich jak: bokser – najczęściej dotykają ich nowotwory skóry,owczarek niemiecki – wśród nich najwięcej jest pacjentów, które cierpią na nowotwór śledziony,dog niemiecki – te psy często zmagają się z nowotworem kości,bouvier flandryjski – wśród chorych najliczniejszą grupę stanowią zwierzęta z nowotworem prostaty. Wśród najczęściej występujących chorób wymienia się raka gruczołu sutkowego. Występuje on u ponad 40% suk, które nie zostały wysterylizowane. Psy z tą diagnozą żyją średnio od 9 do 11 lat. Szczególnie narażone na ten typ zachorowania są suki rasy maltańczyk lub pudel. Drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem u psów jest chłoniak. Występuje on u ¼ pacjentów weterynarzy-onkologów, przy czym w 80% przypadków choroba diagnozowana jest dopiero w wysokim stadium zaawansowania, przez co rokowania nie są zbyt pomyślne. Obserwuj swojego pupila i dbaj o profilaktyczne badania. Dzięki temu szybko wykryjesz zmiany i skrócisz cierpienie swojego psa. źródła: R. Sapierzyński, Onkologia praktyczna psów i kotów, Wrocław 2018; Jane M. Dobson, B. Duncan X. Lascelles, Onkologia psów i kotów, Łódź 2018 Argyle Brearley Turek Decision Making in Small Animal Oncology. Edycja pierwsza, 2008 Kevin A. Hahn: Veterinary oncology (The practical veterinarian), 2002 by Butterworth-Heinemann Jak zapobiec nowotworowi u pupila? Do przychodni weterynaryjnej trafia coraz więcej zwierząt z podejrzeniem choroby nowotworowej. Większość z nich ma ponad 10 lat, ale nie brak również przypadków zachorowania wśród młodszych psów. W grupie ryzyka są zwłaszcza psy rasowe, jak rottweiler, bokser czy buldog francuski. Boisz się, że stracisz bliskiego przyjaciela? Zastanawiasz się, jak uchronić pupila przed zachorowaniem? Sprawdź!Przeczytaj artykuł na blogu Animal Center:Jak zapobiec nowotworowi u pupila? Nowotwór u psa – jak leczyć pupila? Weterynarz poinformował Cię, że badania Twojego pupila nie okazały się tak pozytywne, jak tego oczekiwałeś? Usłyszałeś druzgocącą wiadomość o tym, że ukochany pies cierpi na nowotwór? Najważniejsze jest to, aby jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie. Dzięki temu zwierzę będzie mogło żyć spokojnie i bez bólu jeszcze przez długi czas. Dowiedz się, jak wygląda postępowanie u psa z artykuł na blogu Animal Center:Nowotwór u psa – jak leczyć pupila? Autor Ostatnie wpisy

Codzienność Magdy to tabletki. Jeśli którejś nie weźmie, parametry krwi spadają. Tabletki są kolorowe. Różowo-pomarańczowe (to wyciąg ze śledziony, własnej śledziony Magda już nie ma), żółte (na wzmocnienie odporności). Bierze też leki na cukrzycę. No i te najważniejsze, w zastrzykach, które ratują jej życie.

Fot. virojt / Opublikowano: 12:21Aktualizacja: 10:42 Za czynnik wpływający na rozwój raka wątroby uważa się niewłaściwy tryb życia. Nadużywanie alkoholu, narkotyków i palenie tytoniu, które poważnie uszkadza ten narząd. W efekcie nie jest on w stanie oczyszczać organizmu z toksyn. Zazwyczaj nowotwór daje o sobie znać dopiero w zaawansowanym stadium, dlatego też rokowania często nie są pomyślne. Średnia długość życia z rakiem wątroby to nie więcej niż 5 lat. Rak wątroby – co to za nowotwór?Rak wątroby – objawy, diagnozaRak wątroby – długość życia Rak wątroby jest jednym z najczęściej diagnozowanych i jednocześnie bardzo złośliwych nowotworów. Odsetek umieralności w przypadku tego nowotworu jest o wiele większy niż wśród innych guzów złośliwych. Długość życia u pacjentów z tym rodzajem raka zależy od stopnia zaawansowania choroby, od lokalizacji ewentualnych przerzutów i odpowiedzi organizmu na terapię. Rak wątroby – co to za nowotwór? Rak wątroby ma postać litego guza wywodzącego się z hepatocytów, które są komórkami miąższu wątroby. W ciągu 4–6 miesięcy jest w stanie podwoić swoją objętość na tyle, aby spowodować trwałą niewydolność tego narządu. Jest to nowotwór złośliwy, dlatego istnieje bardzo duże ryzyko przerzutów na inne narządy, niekoniecznie zlokalizowane w jamie brzusznej. Rak wątroby z przerzutami bardzo źle rokuje. Pacjenci z taką postacią nowotworu mają nikłe szanse na wyzdrowienie. Za czynniki predysponujące do zachorowania uważa się przede wszystkim niewłaściwy tryb życia, a przede wszystkim nadużywanie alkoholu prowadzące do marskości wątroby oraz zapalenie na tle wirusowym typu B i C. Na chorobę narażeni są też pacjenci, którzy mają styczność z substancjami toksycznymi np. w pracy zawodowej. Rak wątroby równie dobrze może być wynikiem przerzutów nowotworów z innych narządów np. piersi, płuc lub okrężnicy. Rak wątroby – objawy, diagnoza Odczuwalne przez chorego objawy rak wątroby daje, dopiero gdy jest w zaawansowanym stadium, co też zdecydowanie utrudnia leczenie. Najczęściej niepokojące objawy to bóle po prawej stronie jamy brzusznej i wyczuwalna wypukłość pod skórą. Jest to bardzo niebezpieczny znak, że wątroba jest mocno powiększona. W późniejszych stadiach może wystąpić wodobrzusze i żółtaczka, ponieważ chora wątroba nie jest w stanie przetwarzać żółci. Cholestaza wywołuje też świąd skóry. Zwykle rak jest wtedy mocno zaawansowany. Do zdiagnozowania raka wątroby konieczna jest biopsja wątroby i ocena wycinków pod względem histopatologicznym. U chorego wykonuje się też badanie tomografii komputerowej lub dynamiczny rezonans magnetyczny z kontrastem. Badanie obrazowe poprzedza się diagnostyką laboratoryjną. Zobacz także W leczeniu nowotworów wątroby bardzo istotne jest stadium zaawansowania choroby i ewentualne pojawiające się w raku wątroby przerzuty. Długość życia pacjenta jest w dużej mierze uzależniona od tych czynników. Niestety ten typ nowotworu często diagnozowany jest zbyt późno, w związku z czym terapia nie przyniesie oczekiwanych przez chorego rezultatów. Do oceny stadium zaawansowania raka wątroby służy kwalifikacja barcelońska, na podstawie której zapada decyzja o ewentualnym podjęciu leczenia i zastosowanych środkach farmakologicznych. Guz ocenia się pod kątem wielkości, ilości rozsianych ognisk lub przerzutów na inne narządy, które są widoczne w badaniach obrazowych. Klasyfikacja barcelońska jest podzielona na 5 grup: 0 – jest to wczesne stadium choroby, gdy guz nie przekracza wielkością 2 centymetrów. Chory jest wtedy w dobrym stanie ogólnym, zachowana jest również pełna czynność wątroby. Przeżywalność pacjentów w tak wczesnym stadium to minimum 5 lat w 90% przypadków. A – gdy guzy przekraczają średnicę 2 centymetrów, a liczba ognisk przekracza 3. Stan ogólny pacjenta jest dobry, z zachowaną czynnością wątroby. Długość życia chorych wynosi wtedy 5 lat w 70% przypadków, u których wykonano częściową resekcję tego narządu albo przeszczep. B – jest to wielkoguzkowa postać raka wątroby. Rokowania w tym przypadku zależą od formy leczenia. Pacjenci po chemioterapii mogą przeżyć nawet 45 miesięcy od momentu zdiagnozowania choroby. C – jest to stadium zaawansowania nowotworu, w którym obserwuje się przerzuty. Przeżywalność pacjentów, u których stwierdzono przerzuty, to zaledwie 10 miesięcy od momentu rozpoznania guza. D – jest to stadium terminalne choroby. Dotyczy chorych ze złym stanem ogólnym, u których leczenie nie jest możliwe. Takim pacjentom zapewnia się opiekę paliatywną, która łagodzi ból towarzyszący przerzutom. U takich chorych rokowania są bliskie zeru. Długość życia z rakiem wątroby u pacjentów w stanie terminalnym wynosi zaledwie 4 miesiące. Tylko 11% z nich przeżywa rok. Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Ewa Żuchowska Jestem technikiem farmacji z wieloletnim stażem pracy w aptekach ogólnodostępnych. Od wielu lat zajmuję się pisaniem treści na portale internetowe jako copywriter. Moją specjalizacją są artykuły medyczne. Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy

Jest to poważne schorzenie, które wymaga specjalistycznej opieki i wsparcia. Jednym z najważniejszych pytań, które się pojawia, jest: ile pies może przeżyć po zdiagnozowaniu raka wątroby? W tym artykule przyjrzymy się temu tematowi i przedstawimy istotne informacje na ten temat. Raki wątroby u psów … Dowiedz się więcej

Rak wątroby jest jednym z gorzej rokujących nowotworów złośliwych. Wątroba jest narządem, który posiada dużą rezerwę funkcjonalną, co znaczy, że nawet po jej rozległym uszkodzeniu może zachowywać swoją funkcję. Z tego powodu rak wątroby przez długi czas nie daje żadnych objawów, rosnąc jednocześnie i niszcząc wątrobę. Na wystąpienie raka wątroby narażone są szczególnie osoby chore na marskość wątroby i zarażone wirusami wątroby typu B i C. Dowiedz się, jak rozpoznać objawy raka wątroby. Rak wątroby jest jednym z szybciej rosnących i źle rokujących nowotworów. Wywodzi się z hepatocytów – komórek stanowiących główną masę miąższu wątroby. Rak ma postać litego guza, który unaczyniony jest przez krew pochodzącą z tętnicy wątrobowej i otoczony jest łącznotkankową nowotworów złośliwych powstaje w marskiej wątrobie i jest ostatnim etapem zmian patologicznych – ostre uszkodzenie czy zapalenie wątroby prowadzi do zapalenia przewlekłego, co w konsekwencji daje marskość, na której podłożu powstaje rak. Bardzo rzadka postać raka wątroby – rak włóknistoblaszkowy – może rozwijać się w zdrowej wątrobie ludzi młodych. Wątroba należy do układu pokarmowego i jest największym gruczołem w organizmie człowieka. Położona jest w prawym podżebrzu pod przeponą, częściowo przechodząc do górnego nadbrzusza i lewego podżebrza. Wątroba pełni niesamowicie ważne funkcje, zachodzi w niej przemiana wielu substancji, ma funkcje odtruwające i istotne właściwości odpornościowe. Wątroba ma duże zdolności regeneracyjne, choć jej trwałe uszkodzenie wpływa wyjątkowo negatywnie na pracę całego wątroby może rozwijać się z tkanek znajdujących się w wątrobie (nowotwór pierwotny wątroby) lub być przerzutem nowotworów złośliwych innych narządów (nowotwór wtórny), takich jak żołądek, trzustka, płuca, piersi czy skóra (czerniak).Wśród nowotworów pierwotnych wątroby najczęściej występuje rak wątrobowokomórkowy (stanowi od 80 do 90 proc. pierwotnych nowotworów złośliwych wątroby), rzadziej występuje rak wewnątrzwątrobowych przewodów dróg żółciowych. Rak wątrobowokomórkowy i wewnątrzwątrobowy rak dróg żółciowych, chociaż różnią się pod wieloma względami, to w oficjalnych klasyfikacjach chorób zaliczane są do jednej grupy i znane są jako pierwotny rak nowotwory pierwotne, czyli te rozwijające się z tkanek w wątrobie, występują dosyć często, to wtórnych nowotworów obserwuje się znacznie więcej. Wątroba jest narządem, w którym często dochodzi do powstania przerzutów innych nowotworów występowania raka wątrobyNa rozwój raka wątroby wpływa wiele czynników – zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Rak wątroby jest jednym z tych nowotworów, w przypadku którego czynniki zewnętrzne odgrywają ogromną rolę. Szacuje się, że czynniki środowiskowe mogą sprzyjać powstawaniu raka nawet w 80 proc. przypadków. Do czynników środowiskowych, czyli zewnętrznych zalicza się niewłaściwą dietę; nałogowe palenie tytoniu; nadmierne spożywanie alkoholu; wirusa zapalenia wątroby typu B i C; narażenie na aflatoksyny (toksyny wytwarzane przez niektóre grzyby); schistosomatozę; zakażenie przywrą chińską. Natomiast czynniki wewnętrzne, które odpowiadają za rozwój raka, to niektóre choroby metaboliczne, uwarunkowania genetyczne, pierwotna marskość żółciowa wątroby, niealkoholowe stłuszczenie nowotworzenia jest złożony i wieloetapowy, bierze w nim udział wiele chorobotwórczych reakcji, dlatego uważa się, że na rozwój raka wątroby wpływają zarówno czynniki wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Rak wątroby rozwija się przede wszystkim u chorych z marskością pozapalną wątroby, która związana jest z zakażeniem HBV (wirus zapalenia wątroby typu B) i/lub HCV (wirus zapalenia wątroby typu C). Objawy raka wątroby Wątroba ma bardzo dużą tzw. rezerwę funkcjonalną, co oznacza, że nawet po uszkodzeniu jej dużej części może zachowywać swoją funkcję. Z tego względu rozwijający się rak może przez długi czas nie dawać żadnych objawów – pomimo że znaczna część wątroby jest już zniszczona. Co ciekawe, również w badaniach oceniających funkcję wątroby często nie odnotowuje się odchyleń od normy, mimo że w tkance wątroby rozwija się już złośliwy chore na raka wątroby rozwijającego się przez jakiś czas mogą zgłaszać nieswoiste objawy (mogą przypominać objawy wielu chorób), takie jak pobolewanie nadbrzusza, dyskomfort w jamie brzusznej i biegunkę. Niepokojącym objawem jest przede wszystkim nasilenie tych symptomów i zmiana częstości ich występowania. Na początkowym etapie rozwoju rak rozwija się bezobjawowo lub daje objawy mało charakterystyczne, często przypominające objawy marskości późniejszym etapie rozwoju raka choroba może dawać o sobie znać poprzez szybkie i pozbawione wyraźnych przyczyn pogorszenie czynności wątroby z wystąpieniem żółtaczki, wodobrzusza lub encefalopatii (przewlekłego lub trwałego uszkodzenia mózgu).Objawy raka wątroby (zazwyczaj na późnym etapie rozwoju): tępy, słabo nasilony ból w prawym podżebrzu; uczucie pełności w nadbrzuszu; wzdęcia brzucha i napięty brzuch; wyczuwalny guz w prawym podżebrzu (pod prawym łukiem żebrowym); osłabienie; męczliwość; stany podgorączkowe; utrata apetytu; obrzęki kończyn dolnych; bolesne kurcze mięśni (szczególnie w godzinach nocnych). W trakcie rozwoju raka wątroby mogą pojawić się także zmiany skórne – zapalenie skórno-mięśniowe, pęcherzyca liściasta, rogowacenie słoneczne, późna porfiria skórna, łupież okrągły. W przebiegu raka wątrobowokomórkowego mogą być wytwarzane związki biologicznie czynne, które mogą przyczyniać się do rozwoju zespołów paraneoplastycznych – hipoglikemii, hipercholesterolemii, erytrocytozy, raka wątroby w zaawansowanym stadium obejmują bóle brzucha zlokalizowane w prawym podżebrzu, nudności, wymioty, gorączkę i spadek masy ciała. Wątroba może być także powiększona, twarda, niebolesna i zmieniona guzowato. Rak wątroby rozwija się w większości przypadków u chorych z marskością wątroby, dlatego objawy marskości mogą skłonić lekarza do przeprowadzenia badań pod kątem nowotworu złośliwego. Rozpoznanie raka wątrobyRozpoznanie raka wątroby na podstawie wywiadu z pacjentem, badania lekarskiego i badań krwi jest niezwykle trudne, a w wielu przypadkach niemożliwe. Podstawą jest badanie USG brzucha i odpowiednie zróżnicowanie podejrzanego guzka. W diagnostyce raka wątroby wykorzystuje się dynamiczne badania obrazowe rejestrujące charakterystyczne dla raka położenie i przepływ krwi w naczyniach krwionośnych. Wykorzystuje się zazwyczaj tomografię komputerową lub dynamiczny rezonans magnetyczny ze wzmocnieniem niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie biopsji wątroby. Innym badaniem laboratoryjnym krwi wykonywanym u chorych, u których podejrzewa się złośliwego guza wątroby, jest badanie stężenia α-fetoproteiny (AFP), które jest znacznie podwyższone u części chorych na raka z badań laboratoryjnych nie daje gwarancji rozpoznania raka we wczesnym stadium. Nie ma „markera nowotworowego” ani zestawu badań, które pozwalałyby na wczesne i pewne rozpoznanie raka wątroby. W wielu regionach świata przyjęto strategię wczesnego wykrywania raka wątroby polegającą na systematycznym nadzorze chorych, u których stwierdzono zwiększone ryzyko wystąpienia tego nowotworu. Nadzór polega na wykonywaniu USG wątroby co 6 miesięcy. Leczenie raka wątrobyO wyborze metody leczenia chorego z rakiem decydują takie parametry jak wielkość guza, liczba zmian i ich położenie, obecność przerzutów, wydolność wątroby i stan zdrowia leczenia raka wątroby jest zabieg operacyjny, który znajduje zastosowanie wyłącznie w mało zaawansowanych fazach choroby. Pacjenci z niewielkimi guzami, wydolną wątrobą i w dobrym stanie ogólnym kwalifikowani są do usunięcia guza z odpowiednim marginesem. Niestety jedynie około 30 proc. pacjentów, u których został rozpoznany rak wątroby, kwalifikuje się do leczenia chorych w bardziej zaawansowanym stadium z więcej niż jedną zmianą ogniskową i ze zmniejszoną wydolnością wątroby możliwe jest wykonanie przeszczepu tego wycięcia lub przeszczepienia wątroby stosuje się chemioterapię dożylną lub podawaną bezpośrednio do guza. Tego rodzaju chemioterapię można połączyć z zabiegiem zamknięcia naczyń dostarczających krew do guza (tzw. chemoembolizacja).W leczeniu raka wątroby wykorzystuje się również przezskórne wstrzyknięcia alkoholu do guza, co powoduje zniszczenie komórek nowotworowych, a także niszczenie guza za pomocą dużej energii dostarczonej przez specjalną igłę (metody ablacyjne). Technika ta polega na wkłuciu specjalnej igły w guza i wytworzeniu kulistego obszaru energii niektórych przypadkach stosuje się radioterapię jako formę leczenia paliatywnego, które łagodzi ból, poprawia komfort życia i wydłuża z rakiem w stopniu terminalnym proponuje się optymalne leczenie podtrzymujące, które ma za zadanie złagodzić objawy i poprawić komfort życia. Schemat leczenia obejmuje podawanie leków przeciwbólowych, zmniejszających nudności i inne przykre objawy. Wczesne wykrycie raka wątroby jest bardzo ważne, ponieważ tylko chorzy z guzem o małych rozmiarach, bez zmian satelitarnych i bez przerzutów mogą być leczeni z nadzieją dłuższego przeżycia. Rokowania raka wątrobyRak wątroby rośnie szybko i niestety stosunkowo źle rokuje. Czas podwojenia masy guza wynosi średnio od 4 do 6 miesięcy. Do wczesnego wykrycia raka wątroby stwarzającego szansę skutecznego leczenia dochodzi niestety rzadko. U większości chorych nowotwór wykrywany jest przypadkowo w czasie USG wykonywanego zazwyczaj z innych wątroby powstaje i rozwija się w marskiej wątrobie. Na dalsze losy chorego ma zatem wpływ nie tylko sam guz, ale także wydolność wątroby i zmiany w innych narządach. Z tego względu klasyfikując stadium raka, bardzo często bierze się pod uwagę tzw. klasyfikację barcelońską, która oprócz charakterystyki samego guza (jego wielkości i liczby zmian) uwzględnia również stopień wydolności wątroby oraz ogólny stan zdrowia klasyfikacji barcelońskiej stadia raka wątroby można oceniać jako: bardzo wczesne; wczesne; pośrednie; zaawansowane; terminalne. Szacuje się, że pacjenci, u których dokonano częściowego wycięcia wątroby, mają około 25 proc. szans na przeżycie 5 lat. Natomiast osoby, które poddały się przeszczepowi narządu, zyskują 70-80 proc. szans na przeżycie 5 lat. Najlepiej rokują guzy wykryte we wczesnym stadium, gdy ich średnica nie przekracza 2 centymetrów. Osoby, u których wcześnie rozpoznano raka, mają aż 90 proc. szans na przeżycie 5 lat po zabiegu operacyjnym. Jak zapobiegać rakowi wątroby? Zrezygnuj lub zminimalizuj spożywanie alkoholu, unikaj nadużywania leków i pracy z substancjami toksycznymi. Minimalizuj ryzyko zakażenia wirusami zapalenia wątroby HBV i HCV. Wykonaj szczepienia ochronne na WZW typu B. Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku jakichkolwiek problemów ze zdrowiem należy skonsultować się z lekarzem. Źródło:

11. Karagen. Karagen jest środkiem zagęszczającym pochodzącym z wodorostów, który można znaleźć w niektórych mokrych karmach dla psów. Chociaż uważa się, że jest bezpieczny do spożycia przez ludzi, istnieją pewne dowody na to, że zdegradowana karagenina może powodować stany zapalne i zwiększać ryzyko raka u zwierząt.

^{Przez aktualizacja dnia 18:57 Choroba Cushinga u psa, zwana także nadczynnością kory nadnerczy, jest chorobą o charakterze przewlekłym, która w znacznym stopniu wpływa na prawidłowe funkcjonowanie psa, jego zdrowie, wygląd i witalność. Na chorobę narażone są głównie psy w średnim i podeszłym wieku. Zespół Cushinga jest przeważnie skutkiem obecności nowotworu w przysadce (częściej) lub w nadnerczu (rzadziej). U psa z zespołem Cushinga dochodzi do rozwoju szeregu objawów klinicznych, które początkowo mogą być kojarzone ze starzeniem się zwierzęcia. Choroba Cushinga u psa - objawy Najbardziej charakterystycznym objawem choroby Cushinga u psa jest nadmierne pragnienie przy jednoczesnym nietrzymaniu moczu. Jednak chociaż część objawów jest typowa dla tego schorzenia, to nie u wszystkich psów pojawiać się będą te same symptomy. Niestety wiele z nich jest trudnych do zauważenia, przez co niełatwo wykryć chorobę w jej wczesnym stadium. Zespół Cushinga u psa może rozwijać się miesiącami i latami, okresowo przybierając lub tracąc na sile. Ogólne objawy choroby Cushinga u psa W większości przypadków obserwuje się częstsze oddawanie moczu i zwiększone pragnienie. U ponad 85% psów chorujących na tę przypadłość syndrom ten pojawia się jako pierwszy i wzbudza niepokój właściciela. Widoczne jest częstsze oddawanie moczu lub jego nietrzymanie. Wzmożony apetyt spowodowany działaniem neurologicznym kortyzolu występuje w 9 na 10 przypadków chorych psów. Zmiana sylwetki – widoczna jest u ponad 80% chorych zwierząt. Zmiana sylwetki jest bardzo charakterystyczna dla tego zespołu i objawia się nierównomiernym stopniem otłuszczenia (głównie w pobliżu tułowia), powiększeniem i obwisłością brzucha (które wynika z powiększeniem wątroby, gromadzeniem się tłuszczu w jamie brzusznej i osłabieniem mięśni) oraz zanikiem mięśniowym kończyn. Powiększenie wątroby – dochodzi do niej na skutek działania sterydów. Dodatkowo organ spoczywa na zwiotczałych powłokach brzusznych, co jeszcze nasila jego rozciąganie. Apatia, senność, osłabienie -zwierzę sprawia wrażenie wyraźnie wyczerpanego. Intensywne dyszenie i sapanie. Neurologiczne objawy choroby Cushinga u psa Miopatia – charakteryzująca się sztywnością kończyn (zazwyczaj miedniczych), która powoduje trudności z poruszaniem się. Pies cierpiący na miopatię zazwyczaj nie zgina kolan i porusza się podskakując. Zaburzenie to może prowadzić do zaników mięśniowych. Otyłość brzuszna – jej pojawieniu towarzyszy zazwyczaj nadmierny apetyt. Paraliż części twarzowej. Do objawów skórnych, które często wskazują na chorobę Cushinga w początkowym jej stadium, należą: Łysienie – ich przyczyną jest wpływ kortyzolu na fazę anegenową wzrostu włosa. Pozostałe włosy są matowe, zmierzwione i mają zmienioną barwę. Zazwyczaj łysienie pojawia się na tułowiu, grzbiecie nosa lub ogonie. U niektórych ras jest ono pierwszym niepokojącym objawem choroby nadnerczy u psa – np. u pudli pojawiają się po bokach ciała i nasadzie kończyn, a u jamników widoczne są na brzuchu, bokach ciała, kończynach, bocznej powierzchni uszu i nasadzie ogona. Cienka skóra – w wyniku zespołu Cushinga u psa skóra zwierzęcia staje się wyraźnie cieńsza tam, gdzie dochodzi do intensywnych zmian chorobowych. Zazwyczaj są to okolice brzucha, gdzie widoczne zaczynają być żyły pępkowe oraz wewnętrzna strona uda, gdzie skóra jest najcieńsza. Zmiany te spowodowane są zanikiem tkanki łącznej skóry pod wpływem działania kortyzolu. Utrata elastyczności skóry – po uchwyceniu skóry w fałd bardzo powoli wraca do stanu pierwotnego, a nie wyrównuje się natychmiast, jak dzieje się to w przypadku zdrowej tkanki. Dodatkowo dochodzi do plisowania się skóry – fałdy widoczne są szczególnie w pobliżu stawów skokowych. Plamy – przebarwienia barwnikowe zaczynają pojawiać się na całym ciele zwierzęcia. Charakterystyczne dla choroby nadnerczy u psa są czarne łojotokowe guzki, które tworzą się na skórze brzucha, dookoła gruczołów sutkowych oraz okolicy okołoodbytowej. Kalcynoza skórna – w skórze i tkance podskórnej zwierzęcia odkładają się nierozpuszczalne sole wapnia. Zazwyczaj występują w obrębie grzbietu, szyi, okolicy krzyżowej, w pachach i pachwinach. Zmianom tym towarzyszą niekiedy zakażenia wtórne oraz świąd, ból, a także strupy tworzące się w okolicach grzbietu, szyi i nosa. Trudności w gojeniu się ran – pojawiające się w wyniku spadku kolagenu. Mogą być przyczyną rozwoju przewlekłych stanów wrzodziejących. Pies z zespołem Cushinga jest osłabiony i apatyczny©Shutterstock Dodatkowo przy zespole Cushinga u psa mogą wystąpić problemy z rozrodem. Do najczęstszych objawów można zaliczyć: brak lub opóźnienie cieczki; zaniknięcie jąder; powiększenie łechtaczki, które wynika z nadprodukcji nadnerczowych androgenów. Z uwagi na stopień złożoności zaburzenia i dużą ilość objawów klinicznych, konieczne jest zgłoszenie się do weterynarza w razie zauważenia jakichkolwiek niepokojących symptomów. Choroba Cushinga u psa - leczenie Skuteczne leczenie może znaczeni poprawić jakość życia psa, a także zapobiec rozwojowi innych chorób. Terapia polega na podawaniu leku zawierającego trilostan. Pierwsze sefekty leczenia będą widoczne już po 10-14. dniach: unormuje się apetyt i pragnienie psa, a po 3-6 miesiącach zaczną ustępować inne objawy kliniczne (zanik mięśni, łysienie). Wyniki badań krwi, w tym pomiar kortyzolu, są wykorzystywane do oceny skuteczności leczenia co 28 dni, a następnie co 3 miesiące. Zespół Cushinga u psa - rokowania. Ile żyje pies z Cushingiem? Rokowania u psów z chorobą Cushinga uzależnione są przede wszystkim od wieku i ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia. Dużą rolę odgrywa tutaj także zaangażowanie samego właściciela. Przyjmuje się, że średni czas przeżycia czworonoga od momentu wykrycia zespołu Cushinga wynosi 30 miesięcy, a u młodych psów – nawet 4 lata. Po zabiegu chirurgicznego usunięcia nadnerczy (andrenalektomii) średnia długości życia to 36 miesięcy. Rokowania psów chorujących na gruczolaka kory nadnerczy lub nowotwór są dobre, w przypadku raka z przerzutami natomiast zwierzęta dożywają zwykle jedynie roku. Należy pamiętać, że najczęstszą przyczyną śmierci w przypadku zespołu Cushinga u psa są jednak powikłania hiperkortyzolemii (nadmiernej ilości hormonów kory nadnerczy) oraz dodatkowe choroby wieku geriatrycznego.} .

8xwoyctj4h.pages.dev/997

8xwoyctj4h.pages.dev/116

8xwoyctj4h.pages.dev/719

8xwoyctj4h.pages.dev/883

8xwoyctj4h.pages.dev/428

8xwoyctj4h.pages.dev/97

8xwoyctj4h.pages.dev/661

8xwoyctj4h.pages.dev/707

8xwoyctj4h.pages.dev/524

8xwoyctj4h.pages.dev/481

8xwoyctj4h.pages.dev/41

8xwoyctj4h.pages.dev/664

8xwoyctj4h.pages.dev/973

8xwoyctj4h.pages.dev/283

8xwoyctj4h.pages.dev/85

ile żyje pies z rakiem wątroby